---
问题
三维库仑势的形式为: $$ V(\vec{r}) = \frac{1}{r} $$ 按动量Fourier展开: $$ V(\vec{r}) = \frac{1}{(2\pi)^3} \int_{-\infty}^{+\infty} \mathrm{d}^3\vec{k} \cdot V(\vec{k})\cdot e^{i\vec{k}\cdot\vec{r}} $$ 求 $V(\vec{k})$ 。
求解
$$ V{(\vec{k})} = \int_{-\infty}^{+\infty} \mathrm{d}^3\vec{r}\cdot V(\vec{r})\cdot e^{-i\vec{k}\cdot \vec{r}} = \int_0^{2\pi}\mathrm{d}\varphi \int_0^{+\infty}\mathrm{d}r\int_0^{\pi}\mathrm{d}\theta\cdot \frac{1}{r}e^{-ikr\cos\theta}r^2\sin\theta \\ =2\pi\int_0^{+\infty}\mathrm{d}r\int_0^{\pi}\mathrm{d}\theta\cdot e^{-ikr\cos\theta}r\sin\theta = -2\pi\int_0^{+\infty}\mathrm{d}r\int_1^{-1}\mathrm{d}\cos\theta\cdot e^{-ikr\cos\theta}r \\ =-2\pi\int_0^{+\infty}\mathrm{d}r\cdot \left[e^{-ikr\cos\theta}r\frac{1}{-ikr}\right]_{\cos\theta = 1}^{\cos\theta =-1} = 2\pi\int_0^{+\infty}\mathrm{d}r\cdot \left[(e^{ikr}-e^{-ikr})\frac{1}{ik}\right] \\ =\frac{2\pi}{ik}\left[\frac{e^{ikr}}{ik}-\frac{e^{-ikr}}{-ik}\right] _0^{+\infty} $$
但 $e^{-ikr}$ 与 $e^{-ikr}$ 在 $+\infty$ 处发散。
使其收敛
为了解决发散问题,可在一开始令 $$ V(\vec{r}) = \frac{1}{r} = \lim_{\mu\rightarrow 0} \frac{e^{-\mu r}}{r} $$ 所以 $$ V{(\vec{k})} = \lim_{\mu\rightarrow 0} 2\pi\int_0^{+\infty}\mathrm{d}r\cdot \left[(e^{(ik-\mu)r}-e^{(-ik-\mu)r})\frac{1}{ik}\right] \\ = \lim_{\mu\rightarrow 0}\frac{2\pi}{ik}\left[\frac{e^{(ik-\mu)r}}{ik-\mu r}-\frac{e^{(-ik-\mu)r}}{-ik-\mu r}\right] _0^{+\infty} \\ $$
$$ = \lim_{\mu\rightarrow 0}\frac{2\pi}{ik}\left[\frac{-1}{ik-\mu }-\frac{-1}{-ik-\mu }\right] \\ =\lim_{\mu\rightarrow 0}\frac{2\pi}{ik}\frac{2ik}{k^2 + \mu ^2} =\lim_{\mu\rightarrow 0}\frac{4\pi}{k^2 + \mu ^2} \\ =\frac{4\pi}{k^2} $$
注
函数满足一致收敛,积分与极限才可交换顺序。
类似的变换
用同样的方法, 可以得到 $$ \lim_{\eta \to 0^+}\int \mathrm{d}^3\vec{r} . e^{\mathrm{i}\vec{k}\cdot\vec{r}} r e^{-r\eta} = \frac{8 \pi}{k^4} $$ $$ \lim_{\eta \to 0^+}\int \mathrm{d}^3\vec{r} . e^{\mathrm{i}\vec{k}\cdot\vec{r}} e^{-r\eta} = 0 $$
用 Mathematica 可以验证.
Reference
- 关于使其收敛的说明, 分别从物理的角度, 数学的角度阐述这样做的合理性和必要性: https://physics.stackexchange.com/questions/7462/fourier-transform-of-the-coulomb-potential